hogevor qarozner hayeren հոգեվոր քարոզներ
Մենք իրականում ննջեցյալին ոչինչ չենք կարող սովորեցնել, սակայն նրանից շատ բան ունենք սովորելու: Ոչ մի ննջեցյալ իր նպատակի արդյունքը իր հետ չի տանում, սակայն Աստծուն ճանաչող և Նրա հետ ապրող մարդու հոգին ավանդելիս դիմավորում և ճանապարհում են հրեշտակները: Իրականում մարդը հանգստանում է ոչ թե կյանքի, այլ մահվան ժամանակ, և ամեն մեռնողի հետևից ասում են հանգստացավ: Ինչպես Սիրաքն է ասում,- սակավ լաց եղիր մեռելի վրա, քանզի նա հանգստացավ:
Նման քննությունը ժամանակ է պահանջում: Այն հնարավոր չէ միանգամից իրականացնել, այլ մի քանի փուլով: Ստուգվելու է հետևյալը`
Հոգեհանգիստ. Հայ եկեղեցին հաճախ հիշատակում է ննջեցյալներին և հոգեհանգիստ է կատարում ննջեցյալների համար։ Մի՞թե ննջեցյալների համար դա կարևոր է։ Աստված մեռելների Աստվածը չէ, այլ ողջերի, որովհետև բոլորը նրա համար կենդանի են:
Մատաղի կարգը սահմանել է Ս. Գրիգոր Լուսավորիչը՝ դեռևս 301 թ. քրիստոնեությունը պետական կրոն հռչակելուց անմիջապես հետո: Ըստ Տաթևացու «մատաղ» նշանակում է մատուցել աղ: Կրոնական արարողությամբ մատաղի կենդանին մորթվում է և եփվելուց հետո բաժանվում աղքատներին:
Ինչպես վկայում է Ս. Գրիգոր Տաթևացին տնօրհնեքն իբրև արարողություն հիմնադրվել է Հարուցյալ Փրկչի կողմից. «… Հարությունից հետո Քրիստոս վերնատուն մտավ և օրհնեց աշակերտներին, որի համար նույն Խաչն ու Ավետարանը խորհրդանշում են Հիսուս Քրիստոսին տանելով տուն՝ օրհնում ենք մեր բնակարանները»:
«Աչք չէ տեսած, ականջ չէ լսած» (Շնուդա Պատրիարք) «Աչք չէ տեսեր, ականջ չէ լսեր, ո՛չ ալ մարդու սիրտին մէջ մտեր են այն բաները, որ Աստուած պատրաստած է զինք սիրողներուն»: 10Սակայն Աստուած զանոնք յայտնած է մեզի իր Հոգիով, որովհետեւ Հոգին կը զննէ բոլոր բաները, մինչեւ անգամ Աստուծոյ խորունկ բաները: 11Արդարեւ ո՞վ գիտէ մարդուն բաները, բայց միայն … Մանրամասն