Վեճեր՝ Տաճարում. 27 Հոկտեմբեր. 2021թ Հովհաննես. 8: 47-59

Ողջույն ձեզ սիրելի հավատացյալներ. եթե նկատեցիք, երեկվա թեման ծավալուն լինելու պատճառով բաժանեցինք երկու մասին: Այսօր կսերտենք երկրորդ մասը: հովհաննես ավետարանիչը մեզ ցույց է տալիս, թե Հիսուս Քրիստոս որքան մանրամասն ու հանգամանալից է բացատրում և խոսում իր աստվածության մասին, երբեմն նույն միտքը մի քանի անգամ կրկնելով, որպեսզի ներկաներից և ոչ մեկը հետագայում չասի, որ ինքը չի լսել այդ մասին; Բայց այդքան պարզ խոսելուց հետո, նրանց տված հարցերից մենք տեսնում ենք, որ դարձյալ չեն հասկացել: Խոսելն ու բացատրելը աստվածային շնորհներ են, բայց պակաս կարևոր չեն լսելու և հասկանալու շնորհները, ինչին ականատես ենք լինում այս պարագային: Երեկ մենք կանգ առանք այն հատվածի վրա, որ Հիսուս ուղիղ հարց է ուղղում փարիսեցիներին, ասելով,- Ձեզնից ով կհանդիմանի ինձ մեղքի համար, և հիշեցինք երկու մարգարեների, որոնք նույնպես այդ հարցը տալիս են նույն ժողովրդին, և լիացուցիչ հարցով կամենում են ճշտել, եթե չեք մեղադրում, ուրեմն ճշմարտությունը է մեր խոսածը, քանի որ Աստծու խոսքն է, ապա ինչո՞ւ չեք հասկանում: Այս բոլոր հարցերը տրվում էր նրանց, ապացուցելու համար, որ նրանք չէին ճանաչում նաև Հորը, իսկ եթե մեկը չի ճանաչում Հորը, ինչպես կարող է ճանաչել Նրա ուղարկածին, որ կանգնած է իրենց աչքի առջև: Հրեաները որ հպարտանում էին Աբրահամի որդիներ լինելու հանգամանքով, դարձյալ չէին հասկանում, որ մարմնավոր ժառանգություն էր դա ոչ թե հոգևոր: Քանի որ Աբրահամն էլ մարմնավոր ժառանգ ուներ Իսմաիլ անունով, բայց ուներ նաև խոստման զավակ՝ Իսահակ անունով: նույնպես և Իսահակը ուներ Եսավ որդի և օրհնություն ստացած Հակոբ որդի:

Որդի լինելը բավարար չէ հոր համբավը և պատիվը բարձր պահելու համար: Աստվածաշնչում շատ են դեպքերը՝ հատկապես առաջնեկները, որոնք չեն արժանացել հայրերի օրհնությանը: Գործերը պետք է փաստեն հոր անվանը արժանի ժառանգորդ համարվելու մասին: Նույնիսկ Աբրահամի օրինակը բերելուց հետո էլ փարիսեցիները չհասկացան իրենց հպարտության տկարությունը, որի պատճառով պարզ բաները չեն հասկանում; Չհասկանալու համար կար ևս մեկ պատճառ: Հիսուս Քրիստոս նրանց երեսին ասում էր ողջ իրականությունը իրենց մասին, որը ծանր էր լսել, քանի որ իրենք իրենց համար կեղծ բարեպաշտության դիմակ էին պատրաստել ու կրում էին այդ դիմակը ի տես մարդկանց: Միշտ էլ դժվար է լսել ճշմարտությունը այն մարդու համար, որը կեղծ դերի մեջ է մտած: Այս երևույթը միայն հրեա ազգին չէ բնորոշ, մենք էլ մեր միջավայրում հանդիպում ենք հազարավոր կեղծ դիմակների, որոնք նույնպես չեն կարողանում հանդուրժել ճշմարտությունը: Բոլոր բացատրություններից հետո Տէր Հիսուս կարծես տալիս է նրանց մի մեղադրական եզրակացություն, ասելով,- Ով Աստծուց է, Աստծու խոսքերն է լսում, իսկ դուք չեք լսում նրա համար, քանի որ Աստծուց չեք: Այս խոսքերի համար Քրիստոսին սամարացի անվանեցին, այն էլ դիվահար: Ինչո՞ւ այդքան ծանր տարան այդ ճշմարտությունը իրենց հասցեին ասված, թե դուք Աստծուց չեք: Սիրելիներ Աստծու խոսքը բացարձակ ճշմարտություն է և նրանից բացի ուրիշ ճշմարտություն չկա: Մարդու ճշմարտությունը բացարձակ չէ, քանի որ մարդկային արդարությամբ է ասվում:

Ինչպես մարգարեն է ասում,- Մարդկային արդարություն ու ճշմարտությունը նման է օգտագործված լաթի: Քանի որ Աստծու խոսքը բացարձակ ճշմարտություն է, այն կարող է ցավացնել ամեն մարդու, որը լսում է Աստծու խոսքը: Ինչո՞ւ է ցավացնում մարդուն, որովհետև մարդը դուրս է եկել Աստծու խոսքի ճշմարտությունից և թաքնվել է մեկ այլ՝ մարդկային ճշմարտության տակ. ինչի մասին որ վերևում խոսեցինք՝ կեղծ դիմակներ անվանելով: Մեր իրականության մեջ էլ այդպես է: Ցանկացած քարոզ, որ պատրաստվում է Աստծու խոսքի հիման վրա, վերաբերում է լսողների գերակշռող մասին; Շատերը չեն հանդուրժում և հեռանում են: Ոմանք անդրադարձ են ունենում և տեսնում են իրենց այդ սխալի մեջ և որոշում են կայացնում կտրուկ ուղղել այդ սխալը, քանի չեն պատժվել սխալի պատճառով: Այսպիսիները Աստծուց են, և կարողանում են լսել Աստծու խոսքը և շտկել իրենց: Տէր Հիսուս ակնարկեց, որ ով Աստծուց է լսում է Աստծու խոսքը, ամենևին նկատի չուներ այն մարդկանց, որոնք անմեղ են: Ոչ: Այլ նրանց, որոնք լսում են, ցավ են զգում և որոշում են կայացնում շտկվել: Սրանք են որ Աստծուց են: Փարիսեցիները Հիսուսին վիրավորելու համար Նրան անվանեցին սամարացի, որի մեջ դև կա: Սամարիան հուդայականությունից անջատված աղանդավորական մի քաղաք էր, որոնց չէին ընդունում հրեաները ոչ մի առումով; Այսինքն իրենք իրենց բարձր էին դասում սամարացիներից: Բայց մենք տեսանք, որ սամարացի կինը ինչքան հեշտությամբ հասկացավ Հիսուսին ջրհորի մոտ և իր միջոցով ողջ քաղաքը լսեց Քրիստոսին և դարձի եկավ: Իսկ այստեղ Քրիստոս ժամերով խոսում է ոչ թե անգրագետ մեկի, ինչպես սամարացին էր, այլ փարիսեցի ուսյալների հետ, որոնք չեն հասկանում Քրիստոսի խոսքերը:

Հիսուս Քրիստոսին վիրավորական և մեղադրական խոսքեր ասացին այն պատճառով, որպեսզի արդարացնեն իրենց ատելությունը Քրիստոսի նկատմամբ, քանի որ շիտակ էր խոսում: Օրենսգետները և փարիսեցիները արդեն կայացրել էին որոշում Հիսուսին սպանելու վերաբերյալ, դրա համար ամեն քայլի գնում էին արդարացնելու համար իրենց որոշումը: Իսկ Տէր Հիսուս ամեն ջանք գործադրում էր նրանց նենգությունը խափանելու համար՝ իրենց փրկության համար: Նրանց այն խոսքի, որ ասացին քո մեջ դև կա, Տէր Հիսուս խաղա կերպով պատասխանեց,- Իմ մեջ դև չկա, այլ՝ պատվում եմ Հորը, իսկ դուք անարգում եք ինձ: Ես իմ փառքը չեմ փնտրում, բայց եթե մեկը պահի իմ խոսքերը, մահ չի տեսնի հավիտյան: Քանի որ օրենքի ուսուցիչները ամեն խոսք հասկանում էին ըստ մարմնի, այս խոսքն էլ հասկացան բառացի և անմիջապես բերեցին Աբրահամի օրինակը, որը մեռավ և մեռած մարգարեների օրինակը, և ասացին,- մի՞թե դու ավելի մեծ ես քան մեր հայրը՝ Աբրահամը, որ մեռավ: Անշուշտ Տէր Հիսուս նկատի չուներ այս կյանքի ֆիզիկական մահը, այլ խոսքը հավիտենական կյանքի մասին էր: Բայց այս միտքը ևս հասկանալի չեղավ օրենքը ուսուցանողներին: Հետաքրքիր է ինչպես էին նրանք մարդկանց ուսուցանում, երբ իրենք իսկ չէին հասկանում Աստծու խոսքը: Դրա համար էլ դարերով ժողովուրդը հոգևոր իմաստով անգետ է մնացել: Զարմանալի է, որ տաճարի մեջ այսպիսի վեճեր է ընթանում վարդապետների հետ, որոնք կոչված են ժողովրդին լուսաբանելու Սուրբ Գրքերը:

Այս վեճերի մեջ տեսնում ենք, որ Քրիստոս նրանց հետ խոսում է երբեմն որպես մարդ, երբեմն որպես Աստված, երբեմն երկուսը միասին: Միայն թե որևէ կերպով նրանց հասանելի դարձնի իր ասելիքը, քանի որ ժամանակը սահմանափակ է իր երկրի վրա մնալու և այդ մասին գիտե ինքը միայն: Այստեղ խոսում է որպես Աստված և ասում է, - Իմ Հայրը, որին դուք ձեր Աստվածն եք համարում փառավորում է Ինձ, և դուք նրան չեք ճանաչում, բայց ես ճանաչում եմ Նրան: Եթե ասեմ, որ չեմ ճանաչում Հորը, ձեր նման ստախոս կլինեմ: Եթե երկրավոր օրինակներով է խոսում և փարիսեցիները չեն հասկանում, ապա ինչպես կարող են հասկանալ եթե Աստվածային խոսքեր խոսի: Քրիստոս խոսում և գործում է որպես Աստվածամարդ, որպեսզի հասկանալի լինի ամենքին; Վերջին միտքը, որ արտահայտեց Տէր Հիսուս, ասելով, որ ճանաչում է Աբրահամին և ինքն էր մինչև Աբրահամի լինելը: Այսինքն ոչ Քրիստոս կար մինչև Աբրահամի լինելը այլ Քրիստոս որևէ ժամանակի հետ չի առնչվում, քանի որ ի սկզբանե էր Բանը: Աբրահամը, որ ազգերի հայր կոչվեց, գիտեր որ Աստված խոստում է տվել, որ իր սերնդով է օրհնվելու ժողովուրդը: Աստված իրեն կոչեց Աբրահամի Աստված, և այս սերունդը որը մեղքի մեջ էր ապրում, հպարտանում էր Աբրահամի համբավով և հաստատում մնացին իրենց հպարտության մեղքի մեջ: Օրենսգետները և վարդապետները չկարողացան հանդուրժել այն միտքը, որ Տէր Հիսուս ասաց, թե՝ Ինքն էր մինչև Աբրահամի լինելը և քարեր վերցրին, որ գցեն նրա վրա, բայց Հիսուս խույս տվեց նրանցից և տաճարից հեռացավ:

Այս բոլոր խոսակցությունները լսելուց հետո գալիս ենք այն եզրահանգման, որ իրենց մեջ դև ունեցողները դիվահար են համարում Նրան, ով տեսնում է իրենց ներսի նենգավոր ու մարդասպան մարդուն: Սիրելիներ Աստծու մասին սխալ պատկերացումը, կամ մարդու կողմից հորինված ու երևակայական աստված ստեղծելը կարող է մարդուն առանց պատճառի տանել կործանման, մոլորության, և վերջապես դատաստանի: Հստակ է ասված, երբ անձը Աստծուց չէ, նա չի կարող լսել Աստծու խոսքը: Լսելու հետո մեղադրում է Նրան՝ անվանելով աղանդավոր, Գալիլիացի, դիվահար, քարեր են վերցնում հարվածելու համար, ծրագիր են մշակում սպանելու համար: Ամենևին չեն ուզում տեսնել իրենց մեջ գործող մեղքը: Հպարտությունն ու համառությունը ստիպեցին հրեա կրոնավորներին մեղադրել նույնիսկ Հիսուս Քրիստոսին՝ Աստծու Որդուն, որին իբրև իրենք պաշտում են; Քրիստոս ասում է, - Եթե մեկը իմ խոսքը պահի, մահ չի տեսնի հավիտյան: Ուրեմն մենք ինչպե՞ս կարող ենք պահել Աստծու խոսքը, եթե Սուրբ Գիրքը չլինի մեր սեղանի ու մեր ձեռքի բաց գիրքը: Պողոս առաքյալն ասում է Աստծու խոսքը երկսայրի սուր է, և պաշտպանվելու համար է, և հարձակվելու համար է, և՛ ամուր վահան է մեր պաշտպանության համար: Սիրելիներ, մենք տեսանք, որ նախապես մարգարեություններում գրված Հիսուս աշխարհ եկավ և եկավ իր յուրայինների մոտ և նրանք Իրեն չընդունեցին, իսկ ովքեր որ ընդունեցին , նրանց իրավունք տվեց Աստծու որդիներ կոչվելու: Այսպես է նաև հիմա, մեր օրերում և այպես է լինելու մինչև աշխարհի վախճանը:

Բայց ոչ ոք չի համարձակվի ապրել աշխարհի վայելքների մեջ՝ անօրենությամբ, կարծելով, որ դեռ ժամանակ ունի մինչև աշխարհի վախճանը, որովհետև այդ մասին էլ է գրված, թե՝ այս գիշեր հոգիդ առնեն, ինչ կլինի քո բոլոր ծրագրերը: Կամ ինչպես որ մեկ այլ տեղում ասում է, որ աշխարհի վախճանը կգա գողի պես, երբ որ չեք սպասում նրա: Այս գլխի մեջ մենք տեսանք ամուր կապ ճշմարտության և ազատության միջև: Ընդունելով Քրիստոսի ճշմարիտ ուսուցումը միանգամայն ազատ կլինենք մեղքերից և կկոչվենք Քրիստոսի աշակերտներ: Շտապենք մենք դառնալ Քրիստոսի համար յուրայիններ, քանի որ իր յուրայինները իրեն չընդունեցին որպես Աստծու Որդի: Շտապենք մենք արժանանալ Քրիստոսի ծառաներ կոչվելու, քանի որ հրեաները չկամեցան ծառայել Հիսուսին՝ հպարտության պատճառով: Անշուշտ բոլոր հրեաների մասին չէ խոսքը, որ չհավատացին Հիսուսին: Նույնիսկ երբ Տէր Հիսուս ասաց, որ դուք հոր կողմից սատանայի զավակներ եք, դարձյալ բոլոր հրեաներին նկատի չուներ: Քանի որ մի մասը հավատացին, իսկ մի մասը՝ ոչ: Նույնիսկ չհավատացող մասին էլ չէր վերաբերում այս խոսքերը, քանի որ չէին հավատում, նաև չէին հակաճառում: Այդ խոսքերը ունեին մշտական հասցեատեր,, դրանք փարիսեցիներն ու օրենքի ուսուցիչներն էին, քանի կրոնական վարդապետները լավ գիտեին մարգարեություններն ու Սուրբ Գրքերը: Սիրելիներ, այս երևույթ կարող է պատահել ամեն դարաշրջանում և ամեն տեղ: Երբեմն եկեղեցու անդամների մեջ կարող է պատահել, որ գիտե Սուրբ Գիրքը, բայց հակառակվում է Աստծուն;

Իսկ ավելի շատ հակառակվում են եկեղեցուն: Այստեղ մի փոքր ճշտում մտցնենք: Տէր Հիսուս կանգնեց բոլորի առջև և ասաց,- Ձեզնից ո՞վ կարող է ինձ մեղադրել մեղքի համար: Բնականաբար ոչ ոք չէր կարող Նրան մեղադրել, քանի որ Ինքը հենց Ճշմարտությունն է: ներկաները ստիպված էին համաձայնել այդ մտքի հետ: Այսօր չի կարող որևէ մարդ կամ եկեղեցու սպասավոր կանգնել մարդկանց առջև և տալ նույն հարցը, քանի որ մեղավոր մարդիկ են բոլորն էլ: Բայց ոչ ոք չի կարող մեղադրել որևէ հոգևորականի՝ Եկեղեցու մեջ Աստծու խոսքը սխալ կարդալու կամ սխալ մեկնաբանելու պատճառով: Աստծու խոսքի ընթերցումն ու մեկնությունը վերապահված է հոգևորականին՝ եկեղեցուց ներս և դուրս, և այնտեղ սխալ չի կարող լիներ, քանի որ Հիսուս Քրիստոսի խոսքն ու գործը բացարձակ ճշմարտություն է; Այս տարբերությունը պետք է իմանան հավատացյալները, քանի որ շատ ենք լսում որ որևէ թերության պատճառով մարդիկ հեռանում են եկեղեցուց: Չէ որ հոգևորականը իրեն չի քարոզում, այլ՝ Հիսուս Քրիստոսին: Եթե տեսնեք, որ հոգևորականը իր մասին է քարոզում և իր փառքն է փնտրում, ոչ թե Հիսուս Քրիստոսի, այդպիսի հոգևորականին մի լսեք: Բայց հոգևորականի քարոզած Ավետարանի խոսքի վերաբերյալ կասկած ունենալը մեղք է, այնպես, ինչպես որ փարիսեցիներ չհավատացին: Աստծուն փնտրող հավատացյալը անպայման կգտնի Հիսուս Քրիստոսին, իսկ նա ով չի փնտրում, նրա համար ամենի ինչ և ամեն ոք սխալ են թվում; Նա ով չի փնտրում Աստծուն, կամ չի լսում Աստծու խոսքը, կամ լսում և չի հավատում, այս մարդկանց արարքը հավասար է այն հրեաների արարքին, որոնք քարեր վերցրին, որ գցեն Նրա վրա: Փառք Աստծուն, բոլոր նրանց համար, որոնք փնտրում, գտնում, լսում և հավատում են, որ Հիսուս Քրիստոսն է Ճանապարհը և Ճշմարտությունը, և ազատ են ամեն տեսակ մեղքի ծառայությունից: Սիրելիներ այսօր ավարտեցինք նաև ութերորդ գլուխը Հովհաննեսի ավետարանի: Վաղը Աստծու կամքով կսկսենք իններորդ գլխի առաջին մասի սերտողությունը:

Թող համբերության և մխիթարության Աստվածը ձեզ շնորհ տա, որ դուք համախոհ լինեք միմյանց՝ ըստ Հիսուս Քրիստոսի, որպեսզի միասիրտ և միաբան փառավորեք Աստծուն՝ մեր Տէր Հիսուս Քրիստոսի Հորը: Թող Հույսի Աստվածը լիացնի ձեզ ամենայն ուրախությամբ և խաղաղությամբ, որպեսզի դուք էլ Սուրբ Հոգու զորությամբ՝ հույսով առատանանք: